Microsoft Office 365’i “buluttaki eksiksiz ofisiniz” olarak düşünüyoruz. Bir milyar kişinin Office kullanıyor olmasından dolayı inanılmaz gurur duyuyor olsak da, her gün müşterilerimizin beklentilerini karşılama ve aşma sorumluluğunu da kesinlikle taşıyoruz. Üretkenlik uygulamalarının iş açısından kritik önem taşıdığının farkındayız; bunların nasıl kullanıldığı işlerin nasıl yapıldığını belirliyor. Office 365’e yeni özellikler eklemeye devam ederken, hizmetimizin sağlam ve güvenilir olması bizim için bir zorunluluk. Bunu, hizmet kullanılabilirliği ile ölçüyoruz.

Office 365 kullanılabilirliği

Office 365’in iki yıl önce kullanıma sunulmasından bu yana, yüksek kullanılabilirliğe sahip bir hizmeti garanti etmek için altyapımıza büyük ölçüde yatırım yapmayı sürdürdük.  Bu bilgiler mevcut müşterilerimize ayrıntılarıyla sunulmuştu ve bugün bu bilgileri Office 365’i düşünen tüm müşterilere sunuyoruz.   Kullanılabilirliği bir takvim ayı içinde Office 365 hizmetinin kullanılabilir olduğu dakika sayısının o ayın toplam dakika sayısına oranı olarak ölçüyoruz.  Bu kullanılabilirlik ölçüsünü çalışma süresi sayısı olarak adlandırıyoruz. Bu hesaplamaya iş, kamu ve eğitim hizmetlerinizi dahil ediyoruz. Temmuz 2012’de başlayan ve Haziran 2013’te biten son dört çeyrekte Office 365 için dünya genelinde çalışma süresi sayısı sırasıyla %99,98, %99,97, %99,94ve %99,97’ydi.  Bundan sonra da çeyrek dönemler temelinde çalışma süresi sayılarını Office 365 Güven Merkezi’nde açıklayacağız.

Şimdi çalışma süresi sayısıyla ilgili birkaç ayrıntı daha verelim:

1. Çalışma süresi sayısına Exchange, SharePoint, Lync ve Office Web Apps hizmetleri, bu hizmetlerin her birini kullanan kişilerin sayısına göre ağırlıklı olarak dahil edilir. Müşteriler bu hizmetleri birlikte kullandığından, çalışma süresi hesaplanırken bunların tümü hesaba katılır.
2. Bu çalışma süresi sayısı Office 365 iş, eğitim ve kamu için geçerlidir. Müşteri hizmetlerini bu hesaplamaya dahil etmiyoruz.
3. Office 365 ProPlus hizmet teklifimizin tümleşik bir parçasıdır ama büyük ölçüde kullanıcıların cihazları üzerinde çalıştığından bu çalışma süresi hesaplamasına dahil edilmez.
4. Tek tek müşteriler, konuma ve kullanım modellerine bağlı olarak genel çalışma süresi sayılarından daha yüksek veya daha düşük çalışma süresi yüzdeleri elde edebilir.

Yüksek kullanılabilirliğe sahip bir hizmet çalıştırma taahhüdü olarak, mali desteğe sahip %99,9’luk bir Hizmet Düzeyi Sözleşmemiz vardır.

Kullanılabilirlik tasarımı ilkeleri

On yıllardır kurumsal sınıf çözümler oluşturuyoruz. Buna ek olarak, Microsoft bir dizi bulut hizmeti çalışıyor: Office 365, Windows Azure, CRM Online, Outlook.com, SkyDrive, Bing, Skype ve Xbox Live bunlardan yalnızca birkaçı. Bu hizmet çeşitliliğinden yararlanıyor, her hizmetin en iyi yöntemlerini diğerlerinde de kullanarak hem yazılımların tasarımını hem de işlem süreçlerini geliştiriyoruz.

Office 365 için geçerli olan tasarım ve işlem süreçlerinin bazı örneklerini aşağıda bulabilirsiniz.

Yedeklilik. Fiziksel, veri ve işlevsel her katmanda yedekli çalışma:

• Hatalara karşı korunmak için sunucular içinde disk/kart düzeyinde, veri merkezi içinde sunucu düzeyinde ve coğrafi olarak ayrılmış veri merkezleri arasında hizmet düzeyinde fiziksel yedeklilik oluşturuyoruz. Her veri merkezinin tesis ve güç yedekliliği var. Her bölgede hizmet veren birden çok veri merkezimiz bulunuyor.
• Veri merkezi düzeyinde yedeklilik oluşturmak için, coğrafi olarak ayrılmış veri merkezleri arasında verileri sürekli çoğaltıyoruz. Tasarım hedefimiz aktarımdaki veya bekleyen verilerin birden çok kopyasını tutmak ve yük devretme özellikleriyle hızlı kurtarmaya olanak tanımaktır.
• Fiziksel yedeklilik ve veri yedekliliğine ek olarak, en güçlü yanlarımızdan biri de işlevsel yedeklilik sağlamak üzere Office istemcileri oluşturmak, böylelikle ağ bağlantısı olmadığı durumlarda çevrimdışı işlevselliği kullanarak üretken olabilmenizi sağlamaktır.

Dayanıklılık. Hatalı alanlar arasında etkin yük dengelemesi ve sürekli kurtarma testleri:

• Son kullanıcılara otomatik olarak mümkün olan en iyi deneyimleri sağlamak için etkin bir şekilde yük dengelemesi yapıyoruz. Ayrıca bu mekanizmalar dinamik olarak öncelik belirlemesi yapıyor; düşük öncelikli görevleri etkinliğin düşük olduğu dönemlerde gerçekleştirip yük fazla olduğunda bunları erteliyor.
• Donanım ve yazılım arızaları sırasında sağlıklı kaynaklara hem otomatik hem de manuel yük devri yapıyor ve uyarıları izliyoruz.
• Yük devri gerektirecek durumlara hazırlıklı olmak için hatalı etki alanları üzerinde düzenli olarak kurtarma işlemleri gerçekleştiriyoruz.

Dağıtılmış Hizmetler. İşlevsel olarak dağıtılmış bileşen hizmetleri:

• Office 365’teki Exchange, SharePoint, Lync ve Office Web Apps gibi bileşen hizmetleri işlevsel olarak dağıtılıyor ve bir alandaki hatanın kapsamı ve etkisinin yalnızca o alanda kalması ve diğer alanları etkilememesi güvence altına alınıyor.
• Dizin verilerini bu bileşen hizmetleri arasında çoğaltıyoruz; böylelikle bir hizmette sorun yaşandığında kullanıcılar rahatça diğer hizmetlerde oturum açabiliyor ve çalışabiliyor.
• Operasyon ve dağıtım ekiplerimiz hizmetimizin bakım ve dağıtımı, tanılamayı, onarımı ve kurtarmayı her açıdan basitleştiren bu dağıtılmış doğasından yararlanıyor.

İzleme. Kapsamlı izleme, kurtarma ve tanılama araçları:

• Dahili izleme sistemlerimiz herhangi bir hata için hizmeti sürekli izliyor ve hizmette otomatik kurtarma yapacak şekilde oluşturuluyor.
• Sistemlerimiz, hizmet davranışındaki sapmaları çözümleyerek, proaktif önlemler almak üzere hazır bekleyen mühendisleri uyarıyor.
• Ayrıca, uyarılarda bulunmak için dünyanın her yanındaki çeşitli konumlarda hem güvenilir üçüncü taraf hizmetleri (bağımsız SLA doğrulaması için) hem de dünya genelinde kendi veri merkezlerimizden sürekli olarak yürütülen İçten Dışa izlememiz de var.
• Tanılamaya yönelik olarak kapsamlı günlük oluşturma, denetleme ve izleme işlemleri yapıyoruz. Ayrıntılı izlemeler sorunları yalıtıp nedenin kökenine inmemize yardımcı oluyor.

Basitleştirme. Karmaşıklığın azaltılması öngörülebilirliği destekliyor:

• Mümkün olduğunca standartlaştırılmış bileşenler kullanıyoruz. Bu hem dağıtım ve sorun yalıtma karmaşıklığını azaltıyor hem de hataların ve kurtarmanın öngörülebilir olmasını sağlıyor.
• Mümkün olduğunca standartlaştırılmış süreçler kullanıyoruz. Yalnızca otomasyona değil, kritik süreçlerin yinelendiğinden ve yinelenebilir olduğundan emin olmaya da odaklanıyoruz.
• Yazılım bileşenlerinin mimarisini gevşek çiftler oluşturacak şekilde hazırladık; bu şekilde dağıtımları ve sürekli sağlıklı çalışmaları için karmaşık düzenlemeler gerekmiyor.
• Değişiklik yönetimimiz, dünya çapında dağıtıma geçmeden önce gelişen, aşamalı, izlemeli kapsam ve doğrulama kademelerinden geçiriliyor.

İnsan yedeği. 7/24 hazır bekleyen destek:

• Kurtarma eylemlerini mümkün olduğunca otomatik hale getirmiş olsak da, sizi desteklemek için 7×24 hazır bekleyen bir uzman ekibimiz de var. Bu ekip destek mühendisleri, ürün geliştiriciler, program yöneticileri, ürün yöneticileri ve üst düzey liderlerden oluşuyor.
• Ekibin tamamı hazır beklediğinden, hızla yanıt verebiliyor ve sorun çözümüne yönelik bilgileri toplayabiliyoruz.
• Hazır bekleyen uzmanlarımız otomatik sistemlere yedek sağlamanın yanı sıra, yardım için her arandıklarında bu sistemleri geliştiriyor.

Sürekli öğrenim

Bazı durumlarda hizmet kesintileri yaşayabildiğinizi anlıyoruz. Her olay gerçekleştiğinde, olayın etkisinin boyutuna bakılmaksızın kapsamlı bir olay sonrası incelemesi yapıyoruz. Olay sonrası incelemesi neler olduğunun, bizim nasıl yanıt verdiğimizin ve gelecekte benzer olayları nasıl engelleyeceğimizin analizinden oluşuyor. Saydamlık ve sorumluluk adına, kuruluşunuzu etkileyen önemli hizmet olaylarının olay sonrası incelemesini paylaşıyoruz. Büyük bir işletme olarak biz de burada Microsoft’ta gündelik işleri yürütmek için kendi üretim öncesi hizmetimizi kullanıyoruz. Sürekli geliştirme, yüksek kullanılabilirliğe sahip, birinci sınıf bir hizmet sağlamanın önemli bileşenlerinden birini oluşturuyor.

Tutarlı iletişim

Saydamlık için, özellikle de işlerinizi yürütmek için çevrimiçi üretkenlik hizmetlerini kullandığınız durumlarda tutarlı iletişim şarttır. E-posta, RSS akışları ve Hizmet Durumu Panosu gibi bir dizi iletişim kanalımız vardır. Bir Office 365 müşterisi olarak, kuruluşunuza uygun hizmetlerin kullanılabilirliğiyle ilgili ayrıntılı bir görünüm elde edersiniz. Office 365 Hizmet Durumu Panosu, hizmetlerinizin ve lisanslarınızın geçerli durumuna açılan pencerenizdir. Hizmet durumunuzla ilgili eksiksiz bir fikir sahibi olabilmeniz için, Hizmet Durumu Panosu’na, güncelleştirmelerin zamanında yapılıp yapılmadığını izleme gibi yeni geliştirmeler eklemeye devam ediyoruz.

Ayrıca hizmeti yakından izleyebilme becerinizi geliştirecek bazı şaşırtıcı yeni araçlarımız da vardır.  Geçen hafta, yönetim portalında “İleti Merkezi” adlı yeni bir özelliği kullanıma sunduk. İleti Merkezi hizmet iletişimleri, kiracı raporlaması ve yöneticilerin yapması gereken eylemler için merkezi bir konumdur.  Ayrıca, bu yılın sonunda yöneticiler hem hizmet durumu bilgileri hem de hizmetle ilgili diğer iletişimleri sağlayacak yeni bir mobil uygulama bekleyebilirler.

Giderek artan ölçekte kapsamlı ve gelişen bir hizmet çalıştırmak kolay değildir ve tüm çabalarımıza rağmen kesintiler olacaktır. Sürekli ders çıkardığımıza ve size beklentilerinizi karşılayacak, güvenilir ve yüksek kullanılabilirliğe sahip bir hizmet sunma konusundaki sarsılmaz kararlılığımıza inanmanızı istiyoruz.  Hizmet sürekliliği bir mühendislik ilkesi olmanın ötesinde, SLA’mızda yer alan müşterilerinize yönelik bir taahhüttür ve Office 365 Güven Merkezi’nin temel direklerinden biridir (diğer dört temel direği Gizlilik, Güvenlik, Uyumluluk ve Saydamlıktır). Office 365 çalışma süresine ilişkin bu genel açıklama, hem Hizmet Sürekliliği hem de Saydamlıkla ilgili devam eden kararlılığımızın bir kanıtıdır.